Zęby to nie tylko narzędzie do żucia, ale także kluczowy element zdrowia i estetyki uśmiechu. Nic więc dziwnego, że chwiejny ząb wywołuje niepokój. Choć wielu z nas kojarzy ten problem z dzieciństwem i wymianą mleczaków na zęby stałe, u dorosłych sytuacja ta budzi poważniejsze obawy. Czy chwiejący się ząb zawsze oznacza problem? A może istnieją sytuacje, kiedy jest to normalne?
Naturalna i niewielka ruchomość zębów
Choć może to zabrzmieć zaskakująco, zęby nie są całkowicie nieruchome. Otoczone przez tkanki przyzębia i zanurzone w kości, mają naturalną elastyczność, która pozwala im na drobne ruchy podczas żucia. Jest to fizjologiczne zjawisko i nie powinno budzić niepokoju, o ile nie towarzyszy mu ból, krwawienie dziąseł czy uczucie niestabilności.
Jednak warto pamiętać, że nawet niewielkie ruchomości mogą być bardziej zauważalne u osób z osłabionym przyzębiem, na przykład w wyniku starzenia się. Dlatego regularne wizyty u stomatologa są niezbędne, aby monitorować stan zębów i dziąseł oraz wychwytywać pierwsze sygnały problemów zdrowotnych.
Chwiejący się ząb jako sygnał choroby przyzębia
Jedną z najczęstszych przyczyn zwiększonej ruchomości zębów u dorosłych jest paradontoza, czyli przewlekłe zapalenie przyzębia. Choroba ta rozwija się zwykle w wyniku niedostatecznej higieny jamy ustnej, co prowadzi do nagromadzenia płytki nazębnej i kamienia. Te z kolei powodują stan zapalny dziąseł, który, jeśli nie zostanie w porę zahamowany, może prowadzić do utraty tkanki kostnej wspierającej zęby.
Chwiejność zębów w przebiegu paradontozy to poważny problem, który wymaga natychmiastowej interwencji. Bez leczenia może dojść do całkowitej utraty zębów. Dlatego tak ważne jest, aby już przy pierwszych objawach – takich jak krwawienie dziąseł, nieświeży oddech czy odsłonięte szyjki zębowe – zgłosić się do stomatologa. Wczesne podjęcie terapii, obejmującej usuwanie kamienia nazębnego, kiretaż czy nawet zabiegi chirurgiczne, może zahamować postęp choroby.
Urazy mechaniczne i wpływ na stabilność zębów
Chwiejny ząb może być również skutkiem urazów mechanicznych, takich jak wypadki, silne uderzenia czy przewlekłe zgrzytanie zębami (bruksizm). W takich przypadkach problem może pojawić się nagle, często w towarzystwie bólu lub obrzęku. Nawet pozornie niewielki uraz może prowadzić do uszkodzenia struktur podtrzymujących ząb, co z czasem pogarsza jego stabilność.
Jeśli chwiejność zęba wynika z urazu, konieczna jest szybka diagnostyka, obejmująca zdjęcie rentgenowskie, które pozwoli ocenić stan kości oraz więzadeł. Leczenie w takich przypadkach może obejmować stabilizację zęba za pomocą szynowania, a w trudniejszych przypadkach – leczenie kanałowe lub ekstrakcję.
Mieszkam i pracuję w Warszawie. Praktykę lekarską prowadzę od ponad dwudziestu lat. Jestem współwłaścicielką kliniki stomatologicznej Trio-Dent, gdzie leczę pacjentów, prowadzę badania naukowe, ale też udzielam pomocy osobom, które jej potrzebują.