Afty to małe, okrągłe nadżerki lub owrzodzenia występujące w jamie ustnej. Zmiany bywają dość uciążliwe, tym bardziej jeśli pojawiają się często. O czym mogą świadczyć nawracające afty i czy warto się umówić do periodontologa?
Charakterystyczne okrągłe, małe i białe nadżerki otoczone czerwoną obwódką, które po jednym czy dwóch dniach pokrywają się szarawym lub żółtawym włókniakowatym nalotem, to popularne afty. Zmiany mogą być małe lub pod postacią dużych owrzodzeń, mogą występować pojedynczo lub w grupach, jednak zwykle po kilku dniach znikają. Najczęściej pojawiają się na śluzówce warg i policzków, ale zdarza się, że umiejscawiają się blisko gardła, pod językiem czy na podniebieniu, co sprawia pacjentowi niemały dyskomfort dotyczący mówienia, połykania posiłków czy mycia zębów.
Afty – przyczyny powstawania
Przyczyn powstawania nadżerek może być wiele. Zwykle są efektem urazu mechanicznego podczas nieuważnego mycia zębów. Szczoteczka może wówczas podrażnić delikatną błonę śluzową i przyczynić się do powstania w tym miejscu afty. Uraz mechaniczny może wiązać się także z wizytą u dentysty (np. zakładanie formówek przy wypełnieniach) Tworzeniu się nadżerek sprzyja często ocieranie aparatu ortodontycznego czy uzupełnień protetycznych o policzek, język czy wargi. Najczęstszym powodem jest także kamień nazębny, niedostateczna higiena jamy ustnej, permanentny stres czy spadek odporności wskutek toczącej się w organizmie infekcji lub choroby. Warto również zwrócić uwagę na swój codzienny jadłospis – dieta uboga w składniki odżywcze może sprzyjać nawracaniu aft.
Co ważne, nadżerki mogą mieć także podłoże genetyczne. Dlatego jeśli Twoi rodzice skarżą się na nawracające afty, całkiem możliwe, że możesz odziedziczyć po nich ten problem.
Jeśli oprócz aft dokucza Ci również ból podczas szczotkowania zębów i stany zapalne dziąseł, wówczas niezwłocznie należy się zgłosić do periodontologa. Całkiem możliwe, że są to pierwsze symptomy rozwijającej się choroby przyzębia.
Jak walczyć z aftami?
Przede wszystkim warto wykonać komplet badań, aby wykluczyć potencjalne choroby czy stany zapalne toczące się w organizmie. Pełna morfologia pokaże również niedobory witaminowe czy immunologiczne. Dlatego też istotne jest, aby zadbać o właściwą, odżywczą dietę, a także w miarę możliwości wykluczyć przetworzoną żywność oraz pokarmy ostre lub kwaśne.
Bardzo ważne jest również udanie się do specjalisty periodontologa, który przejrzy uzębienie, zaproponuje skuteczne leczenie, jeśli będzie taka potrzeba, oraz wykona higienizację jamy ustnej. Warto też popracować nad swoją domową higieną, czyli szczotkować zęby minimum 2 razy dziennie przez 2-3 minuty, a także pamiętać o nitkowaniu przestrzeni międzyzębowych. Można również włączyć antybakteryjne płyny do płukania ust, zastosować zlecone przez periodontologa preparaty do stosowania bezpośrednio na aftę oraz zmienić szczoteczkę do zębów na miękką.
Mieszkam i pracuję w Warszawie. Praktykę lekarską prowadzę od ponad dwudziestu lat. Jestem współwłaścicielką kliniki stomatologicznej Trio-Dent, gdzie leczę pacjentów, prowadzę badania naukowe, ale też udzielam pomocy osobom, które jej potrzebują.
