Def. PRP (Platelet Rich Plasma) – bogatopłytkowe osocze, pozyskiwane w wyniku tromboferezy krwi pobranej od pacjenta. Po dodaniu trombiny i jonów wapnia otrzymuje się bogatopłytkowy preparat o konsystencji żelu, który zawiera szereg czynników wzrostu stanowiących o regeneracji kości.
Def. PRF (Platelet Rich Fibrin) i A-PRF (Advanced Platelet Rich Fibrin) – fibryna bogatopłytkowa, która odznacza się bardzo wysoką skutecznością w stymulacji wzrostu kości dzięki powolnemu uwalnianiu czynników wzrostu komórek co daje najlepsze wyniki w terapii gojenia.
Czego dowiesz się w tym artykule?
- Czym się różni PRP od PRF i co to jest PRF i A-PRF
- Po co stosuje się te czynniki w stomatologii – wskazania
- Na czym polega mechanizm gojenia i regeneracji tkanek dzięki PRF i A-PRF
Rozwój współczesnej stomatologii to nie tylko nowe generacje materiałów do stomatologii estetycznej: protetyki, ortodoncji czy stomatologii zachowawczej. To także materiały i nowoczesne metody zaawansowanego leczenia regeneracyjnego tkanek miękkich i tkanki kostnej w jamie ustnej pacjentów.
Podczas planowania leczenia paradontozy, zabiegów leczenia protetycznego lub implantologicznego prawdziwą barierą często nie do przekroczenia jest brak dostatecznej objętości kości i dziąsła. Ten znaczny deficyt tkanek twardych i miękkich jest często rezultatem zniszczenia kości przez procesy zapalne okołozębowe, choroby przyzębia, jak również uszkodzenia tkanek w trakcie ekstrakcji (usunięć zębów). Można jednak zmniejszyć ryzyko utraty tkanek z wyżej wymienionych powodów. Protokół stymulacji tkankowej polegający na wykorzystaniu własnej krwi pacjenta jest prostą, bezpieczną i bardzo naturalną metodą wpływania na przebieg gojenia. Otóż w miejsce deficytu umieszcza się fibrynę bogatopłytkową z dużą zawartością białek własnych pacjenta pochodzących z krwi żylnej, które stymulują natychmiast po zabiegu mnożenie się osteocytów (komórek kościotwórczych).
Metoda pozyskiwania PRP i PRF jest dość młoda, ponieważ została opracowana w latach ’90 XX wieku i nawiązywała do potencjału białych krwinek oddziaływania stymulacyjnego na komórki prekursowe kości. Od tego czasu PRP jest stosowane w bardzo wielu dziedzinach medycyny, w których występują procesy regeneracyjne kości.
Co to jest PRF?
Fibryna bogatopłytkowa (PRF) jest autogenną matrycą otrzymywaną z koncentratu płytek krwi pacjenta. W wyniku uproszczonej procedury pobrania i odwirowania w wirówce krwi pacjenta w gabinecie otrzymywana jest membrana fibrynowa, która stymuluje gojenie i wzrost kości i tkanek miękkich. Jest bogata w leukocyty i naczyniowy czynnik wzrostu (VEGF – vascular endothelial growth factor).
PRF inicjuje także trwałe uwalnianie płytkowego czynnika wzrostu (PDGF – platelet derived growth factor), białka które odgrywa znacząca rolę w procesie angiogenezy; transformującego czynnika wzrostu (TGF beta – transforming growth factor), białka, które stymuluje wzrost tkanek; i trombospondyny 1, przylegającej glikoproteiny, która pośredniczy w interakcjach pomiędzy komórkami oraz w procesie angiogenezy. Obecność tych białek w znaczący sposób przyspiesza gojenie, zwłaszcza w krytycznej fazie pierwszych dni po zabiegu.
Główną zaletą tego autologicznego biomateriału jest powolne uwalnianie z PRF czynników wzrostu przez okres dłuższy niż 7 dni. To powolne uwalnianie jest możliwe tylko z membrany PRF, a nie jest mozliwe z PRP czy PRGF. Odciśnięty płyn z membran jest gromadzony i zawiera duże ilości białek wyspecjalizowanych w zwiększaniu przyczepu komórek do biomateriałów i tytanu.
Klinicznie, membrana wykazuje wspaniałe właściwości. Jest sprężysta, wytrzymała i elastyczna co umożliwia łatwe manipulowanie, przycinanie i szycie. PRF jest wyjątkowo stabilny w temperaturze pokojowej umożliwiając wydłużenie czasu pracy. Membrana jest wytwarzana w bardzo prosty sposób (specjalne pudełko PRF Box) i jest bardzo podobna do naturalnej pozabiegowej sieci fibrynowej. Biologiczna i biomimetyczna jakość tej membrany wspomaga efektywną migrację i proliferację komórek ale także eliminuje potrzebę użycia biomechanicznych dodatków lub antykoagulantów.
Tworzenie membran jest łatwe do wykonania w gabinecie. Podsumowując: polega na podążaniu za precyzyjnie przygotowanym protokołem wirowania określonej ilości krwi pacjenta, odsączaniu i przycinaniu membran do rozmiaru o określonej stałej grubości.
Czym się różni PRP od PRF?
W odróżnieniu od stosowanej w stomatologii i ortopedii techniki PRP (bogato płytkowe osocze warunkujące natychmiastowe uwalnianie czynników wzrostu co ogranicza efekt gojenia i regeneracji) obecnie w technikach regeneracyjnych najlepsze wyniki osiąga się metodą pozyskiwania PRF czyli fibryny bogatopłytkowej powodującej powolne, ponad 7 dniowe uwalnianie czynników wzrostu komórek co daje najlepsze wyniki unaczynienia, gojenia i terapii regeneracyjnej. W leczeniu chirurgicznym, periodontologicznym i implantologicznym pacjentów stosuje się nowoczesną technikę A-PRF. Dzięki odpowiedniej technice pobierania i odwirowywania krwi pacjenta oraz wykonywania fibryny A-PRF jest źródłem kolagenu, elastyny, płytkowych czynników wzrostu (warunkujących proces namnażania i tworzenia naczyń krwionośnych oraz stymulowania i różnicowania innych komórek np. śródbłonek, fibroblasty, komórki kostne) oraz dodatkowo zawiera leukocyty uwalniające kolejne czynniki wzrostu współdziałające z płytkowymi. Zwiększony efekt stymulacji A-PRF wiąże się także z wyłapaniem całej objętości monocytów i uzyskaniem ich szybszej transformacji w makrofagi co zwiększa efekt stymulacji kości.
Po co stosuje się tę metodę w stomatologii?
Czynnik A-PRF w postaci membran, korków czy rozdrobnionej struktury stosuje się u pacjentów celem przyspieszania gojenia ran i odtwarzania (wzrost i różnicowanie) struktur tkankowych w trudnych anatomicznie rejonach jamy ustnej. Dodatkowo korzysta się z niego w technikach łączonych (z kością, MSC) celem nasilenia osteogenezy (kościotworzenia) i nasilenia regeneracji tkanek miękkich (np. dziąseł lub uszkodzonej błony śluzowej jamy ustnej).
Inne wskazania w stomatologii:
-
- Sinus lift (zabieg podniesienia zatoki szczękowej stosowany w leczeniu implantologicznym)
- Przeszczepy tkanek miękkich
- Defekty periodontologiczne (leczenie paradontozy)
- Zębodoły poekstrakcyjne (odbudowa kości pod przyszłe implanty i uzupełniania protetyczne)
- Wspomaganie gojenia ran (zamykanie ran)
Przyczyny gojenia i regeneracji tkanek dzięki zastosowaniu PRF i A-PRF
Wszystkie kliniczne wskazania dla PRF podkreślają przyspieszone gojenie tkanek. To przyspieszone zabliźnianie jest spowodowane przez:
-
-
- Efektywne tworzenie nowych naczyń
- Przyspieszone zamknięcie rany
- Szybki remodeling tkanki zabliźniającej
-
Stymulacja wzrostu tkanek dzięki białkowym czynnikom wzrostu znacząco przyspiesza gojenie tkanek tuż po zabiegach chirurgicznych. Powolne uwalnianie czynników wzrostu z PRF ma miejsce przez okres dłuższy niż 8 dni po zdeponowaniu A-PRF w miejscu pozabiegowym. Ten własny wartościowy materiał autogenny uzyskiwany jest z żylnej krwi własnej pacjenta, która poddana jest odwirowaniu w ściśle określonych parametrach, a następnie odsączony i ukształtowany w formie membran lub korków w kształcie zębodołów. A-PRF ma zastosowanie w przebiegu leczenia chirurgicznego oraz implantologicznego szczególnie w procedurach klinicznych wymagających zabiegów augmentacyjnych przy niedoborach tkanek.
Dowiedz się więcej
Jeśli interesuje Cię ta tematyka i chciałbyś dowiedzieć się więcej – napisz do mnie. Jeśli jesteś zainteresowany zagadnieniami stomatologicznymi lub chciałbyś skorzystać z jakiejś formy leczenia stomatologicznego – zapraszam do kontaktu.