Kobiety w ciąży muszą szczególnie dbać o swoje zdrowie. Toczące się w organizmie infekcje nie pozostają bez znaczenia dla rozwijającego się w łonie matki dziecka, a przy tym ograniczone są również możliwości skutecznego leczenia. Właśnie dlatego tak ważna jest profilaktyka. W okresie ciąży szczególnie zagrożone są dziąsła. Wobec tego warto wiedzieć, w jaki sposób zmniejszyć ryzyko wystąpienia stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej.
Ciąża – ryzyko dla zdrowia dziąseł
Kobiety w ciąży są bardziej narażone na problemy z dziąsłami z kilku powodów, głównie związanych ze zmianami hormonalnymi, które wpływają na całe ciało, w tym na zdrowie jamy ustnej. Oto niektóre z głównych czynników, dla których kobiety w ciąży mogą doświadczać problemów z dziąsłami:
- Zmiany hormonalne: Podczas ciąży poziom hormonów, takich jak estrogen i progesteron, znacznie wzrasta. Te zmiany hormonalne mogą wpływać na reakcję dziąseł na obecność płytki bakteryjnej, co może prowadzić do zwiększonej wrażliwości, obrzęku i krwawienia dziąseł, stanu znanego jako zapalenie dziąseł.
- Zwiększona przepuszczalność naczyń krwionośnych: Hormony ciążowe mogą również sprawić, że naczynia krwionośne w dziąsłach stają się bardziej przepuszczalne, co może prowadzić do łatwiejszego obrzęku i krwawienia.
- Zmiany w diecie: Ciąża może wpłynąć na preferencje żywieniowe i apetyt, co może prowadzić do zwiększonego spożycia pokarmów bogatych w cukry i węglowodany. Te zmiany w diecie mogą zwiększyć ryzyko rozwoju próchnicy i chorób dziąseł, ponieważ bakterie w jamie ustnej karmią się cukrami, tworząc kwasy, które mogą niszczyć szkliwo zębów i podrażniać dziąsła.
- Niedobory witamin: Ciąża zwiększa zapotrzebowanie na niektóre składniki odżywcze, w tym witaminę C, kwas foliowy i wapń. Niedobory tych składników mogą wpływać na zdrowie dziąseł. Na przykład, niedobór witaminy C może przyczynić się do krwawienia dziąseł i zapalenia.
- Zmniejszona higiena jamy ustnej: Z powodu nudności i wymiotów, zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży, niektóre kobiety mogą mieć trudności z regularnym szczotkowaniem zębów i nitkowaniem. To może prowadzić do nagromadzenia się płytki bakteryjnej i zwiększenia ryzyka problemów z dziąsłami.
- Choroba przyzębia i ciąża: Istnieją dowody sugerujące, że zaawansowane choroby dziąseł (choroba przyzębia) mogą być związane z przedwczesnym porodem i niską masą urodzeniową dziecka, co podkreśla znaczenie utrzymania zdrowia jamy ustnej podczas ciąży.
Z tych powodów ważne jest, aby kobiety w ciąży przykładały szczególną uwagę do higieny jamy ustnej i regularnie odwiedzały dentystę w celu kontroli i czyszczenia zębów, co może pomóc w zapobieganiu problemom z dziąsłami.
Odpowiednia higiena jamy ustnej
Szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży należy zadbać o wzmożoną higienę jamy ustnej. Jeżeli w początkowej fazie ciąży pojawiają się wymioty, należy zwiększyć częstotliwość szczotkowania zębów. Treść żołądkowa ma silnie kwasowy odczyn, co może prowadzić do demineralizacji i osłabienia szkliwa. Te z kolei prowadzić mogą do rozwoju ubytków.
Wszystkie te czynniki sprzyjają rozwojowi stanów zapalnych w obrębie dziąseł. Szczotkowanie zębów oraz stosowanie bezalkoholowych płynów do płukania jamy ustnej, zawierającej odpowiednie stężenie fluoru pozwoli przywrócić odpowiedni poziom pH w jamie ustnej.
Pamiętaj o właściwym szczotkowaniu
Dziąsła w okresie ciąży stają się szczególnie wrażliwe. Właśnie dlatego należy dbać o odpowiednią technikę szczotkowania. Istotna w tym czasie jest również sama szczoteczka. Powinna mieć delikatne i miękkie włosie, które nie będzie powodowało dodatkowych podrażnień.
W okresie ciąży nie należy również zapominać o istocie nitkowania. Systematyczne nitkowanie przestrzeni między zębowych pozwala usunąć resztki pokarmu, a także usunąć osad i gromadzącą się płytkę nazębną.
Pamiętaj o odpowiednim odżywianiu
Choć w okresie ciąży często pojawia się zwiększony apetyt na słodycze i węglowodany, to należy pamiętać, że dla zdrowia dziąseł, raczej powinno się sięgać po zdrowe przekąski. Warzywa, owoce, wysokiej jakości nabiał i produkty pełnoziarniste pozwalają dostarczyć niezbędnych składników odżywczych, które zapobiegają występowaniu chorób dziąseł.
Kluczem do utrzymania zdrowych dziąseł w ciąży jest odpowiednia higiena i utrzymanie profilaktyki. Podczas ciąży nie zapominaj o regularnych wizytach u dentysty.
Mieszkam i pracuję w Warszawie. Praktykę lekarską prowadzę od ponad dwudziestu lat. Jestem współwłaścicielką kliniki stomatologicznej Trio-Dent, gdzie leczę pacjentów, prowadzę badania naukowe, ale też udzielam pomocy osobom, które jej potrzebują.
