Recesja dziąsła to dla wielu osób mankament estetyczny, zwłaszcza jeśli dotyczy kłów i siekaczy. Trzeba jednak podkreślić, że mamy tu do czynienia przede wszystkim z problemem medycznym. Odsłonięte szyjki zębowe stwarzają dobre środowisko do rozwoju baterii, a to może skutkować próchnicą lub zapaleniem dziąsła. Brak odpowiednich działań może doprowadzić w konsekwencji do utraty zęba.
Uśmiech mniej doskonały i dokuczliwe objawy
Ból podczas szczotkowania, a także przy jedzeniu zimnych lub gorących posiłków, napojów, owoców, wrażliwość na bardzo słodkie lub słone potrawy, a nawet na mroźne powietrze, do tego dłuższe, ale wcale nie ładniejsze zęby – wszystkie te zmiany mogą towarzyszyć odsłanianiu się szyjek zębowych. Nie można również lekceważyć takich objawów jak krwawienie, obrzęk dziąseł, nieprzyjemny posmak i zapach z ust. Proces recesji dziąseł należy zatrzymać jak najszybciej.
Pierwszy krok – poznaj przyczyny
Powody odsłoniętych szyjek zębowych są różne:
- Częstą przyczyną powstawania recesji dziąseł są konsekwencje nieprawidłowego- traumatycznego nitkowania i szczotkowania zębów (zbyt twardą szczoteczką, zbyt dużą siłą i zbyt często) lub mechanicznego urazu dziąseł (obgryzanie paznokci, przedmiotów etc.)
- Nieprawidłowe pozycje zębów w łuku (ustawienie doprzedsionkowe, wychylenia, bezpośredni uraz wynikający z wady zgryzu)
- Wysoki przyczep mięśni /zespół pociągania
- Powikłania po leczeniu ortodontycznym (poszerzanie łuków zębowych, wychylanie i przemieszczanie zębów do granicy wyrostka-z przekroczeniem blaszki przedsionkowej i ścieńczeniem biotypu dziąsła , wytworzenie dehiscencji, doprzedsionkowy ruch korzenia w fazie retencji – retainery okrągłe)
- Powikłania po nieodpowiedniej higienizacji (usuwanie kamienia nazębnego) czy leczeniu chirurgicznym-periodontologicznym
- Nieprawidłowe leczenie zachowawcze i protetyczne (zaburzenie szerokości biologicznej)
- Niewłaściwa budowa anatomiczna zębów lub dziąsła – cienki fenotyp dziąsła, zaburzenia wyrzynania zębów, fenestracje blaszki wargowej ,kształt zęba
- Stany zapalne dziąseł w przebiegu nieleczonych chorób przyzębia (akumulacja płytki nazębnej)
- Infekcje wirusowe (Herpes simplex)
- Piercing (języka, wargi)
Zapobieganie jest postawą
Należy przede wszystkim zacząć dbać prawidłowo o jamę ustną, dobierając odpowiednią szczoteczkę, pastę oraz zastosować prawidłową technikę nitkowania i czyszczenia zębów (pionowo-rotacyjną). Trzeba także wyeliminować nieprawidłowe nawyki np. obgryzania długopisów, paznokci etc. W celu informacyjnym najlepiej udać się do gabinetu stomatologicznego, gdzie higienistka udzieli instruktażu i profesjonalnych porad dotyczących dbania o zdrowie zębów i dziąseł. Jeżeli jest to początek problemów z odsłoniętymi szyjkami zębowymi, można spróbować zapobiec dalszej recesji przez stosowanie odpowiedniej pasty o niskim poziomie ścieralności, żeli i płukanek. Aby uchronić się przed bólem, należy również unikać potraw bardzo zimnych i gorących, cytrusów, kawy, herbaty, napojów słodzonych, słodyczy, a także zaprzestać palenia papierosów
Czas na leczenie
Kiedy zawiodą wszelkie środki zapobiegawcze należy podjąć leczenie. W tym celu należy udać się do periodontologa, czyli specjalisty od chorób przyzębia. To on, w zależności od stadium choroby, zdecyduje o dalszym leczeniu. Czasami wystarczy usunięcie złogów i oczyszczenie zębów, kompleksowe leczenie parodontozy, czasami korekta leczenia zachowawczego czy protetycznego, korekta zgryzu (ekwilibracja) lub rozpoczęcie prawidłowego leczenia ortodontycznego (np. przy zębach nieprawidłowo ustawionych w łuku). Współczesna stomatologia oferuje również szereg rozwiązań z zakresu chirurgii śluzówkowo-dziąsłowej celem pokrycia istniejących pojedynczych czy mnogich recesji czy osiągnięcia augmentacji dziąseł. Stosuje się takie zabiegi jak: uszypułowane przeszczepy tkanek miękkich (przesuniecie płata dziąsłowego bocznie, dokoronowo, zrotowanie, technika tunelowa) wolne przeszczepy tkanek miękkich (przeszczep błony śluzowej nabłonkowo-łącznotkankowy i tkanki łącznej z podniebienia). Wszystko po to by pokryć i pogrubić dziąsła i jednocześnie sprawić aby recesje już więcej nie nawracały. Najbardziej istotne powody do wykonywania augmentacji dziąseł i leczenia recesji dziąsłowych to poza efektem funkcjonalnym dla przyzębia i estetycznym obnażenia zębów :dyskomfort w czasie przyjmowania pokarmów, szczotkowania zębów, cienkie dziąsło obecne na zębach przy których planowane jest leczenie zachowawcze, protetyczne czy też leczenie ortodontyczne (które może spowodować powstanie dehiscencji kostnych i cofnięcia tkanek miękkich).
Szczegółowy plan leczenia recsji jest ustalany oczywiście indywidualnie w zależności od sytuacji klinicznej u pacjenta a jego celem jest przywrócenie prawidłowej funkcji dziąseł i przyzębia, pięknego i zdrowego uśmiechu, a także znaczące zwiększenie komfortu życia.
Mieszkam i pracuję w Warszawie. Praktykę lekarską prowadzę od ponad dwudziestu lat. Jestem współwłaścicielką kliniki stomatologicznej Trio-Dent, gdzie leczę pacjentów, prowadzę badania naukowe, ale też udzielam pomocy osobom, które jej potrzebują.
