Przewlekły stres wykazuje destrukcyjne działanie na organizm człowieka. Jednak mało kto zdaje sobie sprawę, że jego skutki zauważalne są również w obrębie jamy ustnej. Nadmierny stres może prowadzić do nadmiernego zaciskania szczęki lub zgrzytania zębami. To z kolei nie pozostaje obojętne dla kondycji dziąseł.
Jak stres wpływa na dziąsła
Najnowsze badania opublikowane w „Journal of Dental Research” wykazały, że długotrwała ekspozycja na stres może prowadzić do zaburzenia pracy układu odpornościowego. To z kolei wiąże się ze zwiększonym stężeniem kortyzolu. Jego destrukcyjny wpływ na organizm jest powszechnie znany, a przy tym nie pozostaje obojętny również dla dziąseł. Z upływem czasu obniżenie odporności, w połączeniu z ciągłym wzrostem poziomu kortyzolu może doprowadzić do zapalenia dziąseł, które nieleczone może skutkować rozwojem paradontozy.
Stres a bruksizm
Jednym z objawów długotrwałego stresu jest rozwój bruksizmu. Schorzenie to wiąże się z nadmiernym zaciskaniem szczęki oraz zgrzytaniem zębami, również w trakcie snu. Bruksizm może wystąpić u osób w dowolnym wieku i choć wydawać się może niegroźną dolegliwością, to w rzeczywistości może doprowadzić do powstania groźnych schorzeń. Tym najgroźniejszym są rozwijające się stany zapalne dziąseł, które bez odpowiedniego leczenia mogą doprowadzić do rozwoju paradontozy.
Suchość błon śluzowych jamy ustnej
W wyniku długotrwałego stresu może dojść również do zmniejszenia wydzielania śliny. Gruczoły ślinowe pracują z niższym natężeniem, co prowadzi do wysuszenia błon śluzowych, a także zaburzenia funkcji ochronnych śliny. To sprawia, że znacznie trudniejsze staje się utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej w jamie ustnej, a także osłabia się funkcja przeciwbakteryjna. Wszystkie te czynniki sprzyjają rozwojowi próchnicy, a także zwiększają podatność dziąseł na różnego rodzaju uszkodzenia, w tym mechaniczne.
Stres prowadzi także do zmniejszenia uważności i koncentracji na zabiegach higienizacyjnych .Gorsza higiena to zwiększenie odkładania płytki nazębnej co w połączeniu z suchością i zaburzeniem odporności sprzyja rozwojowi zapalenia dziąseł czy dalej choroby przyzębia.
Choć stres często jest lekceważony, to w rzeczywistości może prowadzić do rozwoju licznych schorzeń, w tym w obrębie jamy ustnej. Długotrwale bagatelizowanie stresu może prowadzić do rozwoju niebezpiecznego zapalenia dziąseł. Aby uniknąć przykrych dolegliwości, warto zawczasu działać, eliminując stresory i dbając o odpowiednią kondycję psychiczną.
Walka ze stresem – kilka pomysłów
Radzenie sobie ze stresem to kluczowa umiejętność, która pozwala na zachowanie zdrowia psychicznego i fizycznego w szybko zmieniającym się świecie. Ludzie stosują różnorodne metody, aby poradzić sobie z codziennymi wyzwaniami i napięciami. Wśród popularnych strategii radzenia sobie ze stresem warto wymienić:
- Ćwiczenia fizyczne: Regularna aktywność fizyczna jest jednym z najskuteczniejszych sposobów na radzenie sobie ze stresem. Ćwiczenia pomagają obniżyć poziom hormonów stresu, takich jak kortyzol, a jednocześnie zwiększają produkcję endorfin, które są naturalnymi środkami poprawiającymi nastrój.
- Medytacja i mindfulness: Praktyki uważności (mindfulness) i medytacja mogą pomóc uspokoić umysł i zmniejszyć napięcie. Regularne sesje medytacji mogą zmniejszać objawy związane ze stresem, takie jak lęk, depresja i ból.
- Zdrowe odżywianie: Dieta wpływa na nasz ogólny stan zdrowia, w tym na to, jak radzimy sobie ze stresem. Spożywanie zbilansowanych posiłków bogatych w składniki odżywcze może pomóc stabilizować poziom cukru we krwi i zmniejszyć wahania nastroju.
- Odpoczynek i relaks: Ważne jest, aby znaleźć czas na relaks i odpoczynek. Może to obejmować czytanie książek, kąpiele relaksacyjne, słuchanie muzyki czy uprawianie hobby. Regularne przerwy mogą pomóc odnowić siły fizyczne i psychiczne.
- Relacje: Otaczanie się rodziną i przyjaciółmi może zapewnić emocjonalne wsparcie i pomóc złagodzić stres. Dzieląc się swoimi obawami i sukcesami z innymi, możemy poczuć się mniej izolowani i przeciążeni.
- Techniki oddychania i relaksacji: Głębokie oddychanie, joga lub tai chi mogą pomóc uspokoić umysł i ciało, redukując fizyczne objawy stresu, takie jak przyspieszone bicie serca czy wysokie ciśnienie krwi.
- Organizacja czasu i priorytetów: Efektywne zarządzanie czasem i ustalanie realistycznych priorytetów może zmniejszyć poczucie przytłoczenia. Uczenie się mówienia „nie” nieistotnym zobowiązaniom może również pomóc w redukcji stresu.
- Podejście pozytywne i afirmacje: Pozytywne myślenie i afirmacje mogą zmienić sposób, w jaki postrzegamy stresowe sytuacje. Zamiast skupiać się na negatywach, staraj się dostrzegać pozytywne aspekty i szukać rozwiązań problemów.
- Poszukiwanie profesjonalnej pomocy: Gdy stres staje się przytłaczający i trudny do zarządzania samodzielnie, ważne jest, aby szukać pomocy u specjalistów.
Każdy z nas reaguje na stres inaczej, dlatego ważne jest, aby znaleźć metody, które najlepiej odpowiadają indywidualnym potrzebom i stylowi życia. Kluczem jest eksperymentowanie i dostosowanie różnych strategii, aby znaleźć najskuteczniejsze sposoby radzenia sobie ze stresem w swoim życiu.
Mieszkam i pracuję w Warszawie. Praktykę lekarską prowadzę od ponad dwudziestu lat. Jestem współwłaścicielką kliniki stomatologicznej Trio-Dent, gdzie leczę pacjentów, prowadzę badania naukowe, ale też udzielam pomocy osobom, które jej potrzebują.
